Voor iemand die een operatiekwartier niet kent is het moeilijk uit te leggen hoe het er aan toe gaat. Je zou kunnen de link leggen met een druk kruispunt in de Anspachlaan te Brussel. Terwijl je je haastig rept om de overkant te halen, spelen rondom je gigantisch veel dingen af die je oversteek kunnen beïnvloeden:

Een verkeerslicht die defect is, een onoplettende chauffeur, een zenuwachtige agent, twee kinderen die enkel op de witte strepen hinkelen, toeristen die net die ene foto willen maken in het midden van de laan, een loslopende hond, een ziekenwagen die voorrang afdwingt met veel licht en lawaai, of een losse veter die je parten speelt…

We hebben het hier natuurlijk over beeldspraak, op een OK zijn er geen agenten of verkeerslichten, laat staan een loslopende hond. Wat ik wil aantonen is dat we de patiënt op een veilige manier naar de overkant moeten brengen en dat er tal van factoren zijn die dit kunnen beïnvloeden. Deze factoren moeten we in goede banen leiden, ten goede van de patiënt.

Elke speler op het OK heeft zijn eigen taak in het goed beheren van deze factoren. Primair zijn dat de arts, de verpleegkundige en de CSA afdeling. Maar daarnaast zijn er nog spelers op het toneel die we achter de coulissen tegen komen: de verpleegafdeling, de aankoopdienst, de technische dienst, ICT, de opnamedienst, de logistieke medewerker, de medewerkers van het onderhoud. Elke schakel in het proces moet sluitend zijn anders loopt er een wiel af, en dit is wat we willen voorkomen: geen onnodige drukte of chaos, maar vooral rust. Rust voor de patiënt en voor de omgeving waarin gewerkt moet worden.

Om een overzicht te bewaren op het proces hebben we sinds september een handig hulpmiddel in het leven geroepen: namelijk ECARE. Dit is een computerprogramma die ons een overzicht biedt van alle schakels in het proces. We kunnen de patiënt volgen tijdens het hele traject.

Je zou het een beetje kunnen vergelijken met de werking van een radar op een luchthaven. Op het scherm zie je alle vliegtuigen, waar ze zich bevinden, waar ze heen moeten, wat hun snelheid is, ...
ECARE is nu voor ons deze radar die zegt waar de patiënt is, in welke fase van zijn proces.

Maar het programma biedt meer mogelijkheden dan ons te tonen waar de patiënt zich bevindt.
Het laat toe om een correcte planning te maken, een zicht te krijgen op nodige en de verbruikte materialen, facturatiegegevens te verwerken, pre-operatieve screening op te volgen, specifieke statistieken te trekken, linken te leggen met andere programma's, ... Het kan ons net niet wijzen op een losse veter.

Het kan ontzettend veel, maar het is en blijft een computerprogramma, met als functie ondersteuning te bieden in de zorg. Uiteindelijk zijn het alle spelers binnen het ziekenhuis die zich inzetten voor de goede zorg van de patiënt.

De implementatie in onze campus verliep bijzonder vlot. En dat is te danken aan de inzet van iedereen die met het programma in aanraking kwam.

Van de artsen werd een belangrijke input verwacht naar het correct omschrijven van hun ingreep, de verpleegkundigen waren druk in de weer om materialen te koppelen aan ingrepen, van secretariaten werd verwacht dat ze op korte termijn het programma onder de knie kregen, voor de afdeling was het "nog " een informatica pakket erbij, de dienst ICT zorgde achter de schermen dat alles realiseerbaar was.

Het blijft mij verwonderen dat iedereen vlot zijn steentje aan dit proces heeft bijgedragen, waarvoor mijn oprechte dank.

Hier stopt het echter niet.
ECARE is een huis. De fundamenten zijn gegoten, we kunnen beginnen bouwen. En we maken het zo groot als we zelf willen, van een doorsnee rijwoning tot een riante villa.
We krijgen tips van de secretariaten hoe het gemakkelijker zou kunnen voor hen, verpleegkundigen op de werkvloer zetten zich in om alle toepassingen correct te hanteren, artsen vragen een andere schikking van hun OK tijd, dienst anesthesie wenst een beter pre-operatief traject ... Stuk voor stuk zaken die we in de opbouw van dat huis zullen gebruiken.

We blijven echter met onze voeten op de grond, het mag geen luchtkasteel worden.
Het moet een bruikbaar instrument blijven voor iedereen.

Tom Decraecke
Hoofdverpleegkundige operatiekwartier

Az St. Jan Campus Serruys